به گزارش اکوبورس، زعفران که از آن به عنوان طلای سرخ یاد میشود، یکی از محصولات کشاورزی است که تقریباً انحصار تولید آن در اختیار کشاورزان ایرانی است ولی این تنها انحصاری است در دنیا که نفعی برای انحصارگر نداشته و سهم کشاورزان ایرانی از تولید و فروش این طلای سرخ ناچیز است.
در مقابل، انحصار فروش و سودآوری این محصول در اختیار کشورهای دیگری از جمله اسپانیا است و جالب تر اینکه دنیا هم زعفران ایران را به نام ایران نمیشناسد و نهایت اینکه سهم زعفران کاران ایرانی از این طلای سرخ گمنامی و ارزانی است. در عین حال مسئولان و دولتمردان طی سالهای متمادی گذشته اجازه دادند که این دزدی آشکار از جیب کشاورزان ایرانی به نفع دلالانِ عمدتا خارجی انجام شود و تدبیری برای این مسئله نداشتهاند.
نزدیک به ۹۰ درصد زعفران دنیا در ایران تولید میشود و تولید این محصول در کشورمان سابقه طولانی دارد اما در دنیا زعفران ایران را با برندهای تجاری اسپانیا میشناسند و زعفران از ایران به صورت فله یا بستههای غیر تجاری و مصارف خرده فروشی به صورت قانونی و غیر قانونی و چمدانی از کشور خارج میشود.
محمد علی طهماسبی معاون وزیر جهاد کشاورزی در ارتباط با سطح زیر کشت این محصول در ایران و جهان گفته است: از ۱۲۲ هزار هکتار سطح زیر کشت جهانی زعفران حدود ۱۱۵ هزار هکتار مربوط به ایران است یعنی حدود ۹۰ درصد تولید و سطح زیرکشت زعفران به ایران اختصاص دارد و در کشورهای همسایه تنها حدود ۵ هزار هکتار زعفران کشت میشود.
زینلی مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی نیز در ارتباط با ارزآوری این محصول اظهارکرد: سال گذشته ۲۸۰ تن زعفران به خارج از کشور صادر و ۳۵۰ میلیون دلار برای کشور ارزآوری داشته است؛ در پنج ماهه امسال نیز به رغم تمامی موارد و مشکلات ۷۶ تن زعفران به خارج صادر شده است.
بر اساس این رقم صادرات و ارز آوری صورت گرفته، میانگین صادرات هر کیلوگرم زعفران ایرانی ۱۶ میلیون و ۲۵۰ هزار تومان (محاسبه با دلار ۱۳ هزار تومانی) بوده است که شامل صادرات به صورت فله و بستهبندیهای کوچک میشود؛ عدد بهدست آمده ۱۶ میلیون تومانی صادرات هر کیلوگرم زعفران نشان میدهد که عمده صادرات این محصول به صورت فله و با قیمتهای پایینی بوده است.
این در حالی است که زعفران در ایران حداکثر کیلویی ۱۰.۵ میلیون تومان از کشاورزان خریداری و به نرخ هایی حدود ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار یا ۱۳ تا ۲۰میلیون تومان به صورت فلهای به فروش میرسد.
زعفران ایرانی حتی در سایتهای خرید اینترنتی بینالمللی مانند علی بابا، آمازون و ایبی نیز به صورت فله با قیمتهای پایینی به فروش میرسد، این در حالی است که همان زعفران بعد از برندسازی توسط دیگر کشورها با قیمتهای بسیار بالای چند ده میلیون تومانی و حتی چند صد میلیون تومانی به فروش میرسد.
زعفران ایرانی با بستهبندی و برند دیگر کشورها مانند اسپانیا شناخته شده و به نرخ حداقل کیلویی ۹۰ میلیون تومان و در مواردی این محصول تا کیلویی ۲۶۵ میلیون تومان قیمتگذاری شده و به عنوان کالایی لوکس به فروش میرسد.
به طور مثال در سایت ebay امریکا هر بسته یک گرمی زعفران یک برند با توجه به درجه کیفی آن ۱۵ تا ۲۰ دلار یا ۱۹۵ هزار تومان تا ۲۶۰ هزار تومان نرخ قیمتگذاری شده که نرخ هر کیلوگرم از این محصول ۱۹۵ میلیون تومان تا ۲۶۰ میلیون تومان میشود.
در همین سایت، نرخ زعفران کشمیری ( منطقه مورد مناقشه میان هند و پاکستان) یک گرمی ۱۱ دلار یا ۱۴۳ هزار تومان قیمتگذاری شده است که نرخ هر کیلوگرم از این محصول ۱۴۳ میلیون تومان میشود.
برند دیگری در این سایت، یک گرم زعفران را ۹ دلار یا ۱۱۷ هزار تومان نرخ گذاشته است که نرخ هر کیلوگرم از این محصول ۱۱۷ میلیون تومان میشود.
فروش زعفران ایرانی در سایت امریکایی
البته در این سایت خرده فروشی امریکایی، زعفران با برند ایرانی نیز مشاهده میشود و معدود از شرکتهای ایرانی توانستهاند محصول خود را به این صورت و به صورت بستهبندی و ارزش فزوده بیشتر به فروش برسانند اما با این وجود نرخ برند ایرانی کمتر از سایر برندها، حتی کشمیری است به طوری که هر گرم از این محصول ۴ دلار یا ۵۲ هزار تومان قیمتگذاری شده است که نرخ هر کیلوگرم آن حداکثر ۵۲ میلیون تومان میشود.
در سایت آمازون نیز هر گرم زعفران ایرانی بستهبندی شده توسط دیگر کشورها ۳۰ دلار یا ۳۹۰ هزار تومان قیمتگذاری شده است که نرخ هر کیلوگرم از این محصول حدود ۳۹۰ میلیون تومان میشود.
قیمت یک گرم زعفران با بستهبندی اسپانیا نیز حدود ۷ دلار یا ۹۰ هزار تومان قیمتگذاری شده است که نرخ هر کیلوگرم از این محصول ۹۰ میلیون تومان میشود.
در این گزارش، قصد مقایسه نرخ فروش زعفران به صورت فلهای و بستهبندیهای کوچک را نداریم و هدف از اعلام قیمتها به کیلوگرم جلب توجه مخاطب به ارزش افزودهای است که میتوانست عاید تولیدکنندگان ایرانی باشد.
آنچه مشخص است قیمتهای جهانی زعفران هرگز با قیمتی که این محصول در بازار داخلی کشورمان و آن نرخی که از کشاورزان خریداری میشود، همخوانی ندارد به طوری که نرخ خرید هرکیلوگرم زعفران از کشاورزان داخلی ۷ تا ۱۰.۵ میلیون تومان است که توسط واسطه ها، تجار و حتی سازمان تعاون روستایی خریداری میشود.
سازمان تعاون روستایی با هدف حمایت از تولید، زعفران کشاورزان را به نرخ بالاتر و شاید در برخی از موارد تا یک میلیون تومان بیشتر از نرخ بازار داخلی خریداری میکند اما اختلاف زیادی با قیمتهای جهانی دارد و این سازمان نتوانسته است کشاورزان و تولیدکنندگان را برای حضور در بازارهای جهانی توانمند کند.
بر اساس اطلاعیه جدید سازمان تعاون روستایی نرخ خرید هر گرم زعفران نگین از کشاورزان ۱۰۵۰۰۰ ریال، زعفران مشابه نگین ۹۵۰۰۰ ریال، زعفران پوشال مرغوب ۹۰۰۰۰ ریال و زعفران پوشال معمولی ۸۲۰۰۰ ریال است.
منبع: تسنیم
نام شما